Dobrzy ludzie w czasach zła- Irena Sendlerowa, Jan Karski, Janusz Korczak to program opracowany przez Centrum Edukacji Obywatelskiej, którego celem jest zapoznanie uczniów z biografią trzech wybitnych postaci oraz z zasadami, jakimi kierowali się w swoich działaniach.
Z inicjatywy pani Zdzisławy Rycyk-Lubaś i pani Moniki Orzechowskiej nasza szkoła również zgłosiła udział w tym projekcie. W zajęciach poświęconych tym trzem wyjątkowym osobom udział biorą klasy drugie: technik rolnik, architektura krajobrazu oraz żywienia i usług gastronomicznych. Uczniowie poznali już biografie bohaterów, mieli okazję podyskutować o odwadze, odpowiedzialności społecznej, współczuciu. Dyskusję zakończyli cenną uwagą, iż postawa człowieka wobec zła jest świadectwem wartości moralnych, którymi się on kieruje w życiu. W najbliższym czasie w ramach projektu zostanie przygotowana prezentacja multimedialna poświęcona bohaterom programu, wystawa oraz montaż poetycko-filmowy.
IRENA STANISŁAWA SENDLER z domu Krzyżanowska urodziła się 15 lutego 1910 roku w Warszawie. Polska działaczka społeczna i charytatywna. Jej ojciec, Stanisława Krzyżanowski, był lekarzem, który leczył chorych niezależnie od religii, narodowości czy statusu społecznego. Po śmierci ojca , w 1920 roku, wraz z matka przeprowadziła się do Piotrkowa Trybunalskiego. Tutaj ukończyła Gimnazjum Heleny Trzcińskiej, wstąpiła do harcerstwa i poznała przyszłego męża – Mieczysława Sendlera. Po zdaniu matury rozpoczęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Po dwóch latach przeniosła się na polonistykę. Na podstawie zasady Numerus clausus na końcu indeksu pieczętowano stronę lewą – dla Żydów, prawą – stronę aryjską, Irena skreśliła napis strona aryjska w indeksie. Została zawieszona na kilka lat w prawach studenta, studia skończyła dopiero w 1939 r. W 1931 ro wyszła za mąż za Mieczysława Sendlera. Wtedy rozpoczęła pracę w pomocy społecznej – w Sekcji Pomocy Matce i Dziecka przy Obywatelskim Komitecie Pomocy Społecznej.
Zaczęła pomagać Żydom jeszcze przed powstaniem getta warszawskiego. W grudniu 1942 roku Rada Pomocy Żydom „Żegota” mianowała ją szefową wydziału dziecięcego. Współpracowała z polską organizacją pomocową działającą pod niemieckim nadzorem i zorganizowała przemycanie dzieci żydowskich z getta, umieszczając je w przybranych rodzinach, domach dziecka i u sióstr katolickich w Warszawie. Uratowała około 2500 dzieci z warszawskiego getta. Ich nazwiska przechowała w słoiku zakopanym w ziemi.
Irena Sendlerowa za swoją działalność została aresztowana w 1943 roku przez Gestapo, była torturowana i skazana na śmierć. „Żegota” zdołała ją uratować, przekupując niemieckich strażników.
Po wojnie pracowała na rzecz dzieci, mi.in. tworzyła domy sierot, powołała Ośrodek Opieki nad Matką i Dzieckiem- instytucje pomocy rodzinom bezrobotnym. Dane jej było doświadczyć, równie ciężkich jak ze strony Gestapo, prześladowań komunistycznego Urzędu Bezpieczeństwa. W więzieniu straciła dziecko. W PRL zupełnie o niej zapomniano. Przesądził o tym jej AK- owski rodowód.
W 1965 roku został uhonorowana przez izraelski instytut YadVashem medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata. W 1983 r. zasadziła drzewko na terenie YadVashem.
Została odznaczona:
- 10 listopada 2003 r. Orderem Orła Białego
- 7 listopada 2001 r. Krzyżem Komandorskim z Gwiazda Odrodzenia Polski
- 12 czerwca 1996 r. Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski
11 kwietnia 2007 r. Międzynarodowa Kapituła Orderu Uśmiechu odznaczyła Irenę Sendler Orderem Uśmiechu. Sendlerowa powiedziała, że obok listu od Ojca Świętego Jana Pawła II i tytułu Sprawiedliwej śród Narodów Świata to Order Uśmiechu, odznaczenie od dzieci, jest dla niej największym szczęściem, jakie ją spotkało.
Irena Sendler zmarła 12 maja 2008 r. w Warszawie. Została pochowana na Cmentarzu Powązkowskim.
JAN KARSKI, właściwie Jan Kozielewski,urodził się 24 kwietnia 1914 w Łodzi. Polski prawnik i dyplomata, historyk, od 1939 w konspiracji, kurier i emisariusz władz Polskiego Państwa Podziemnego, świadek Holokaustu.
Wychował się w katolickiej rodzinie, w środowisku wielokulturowej Łodzi. Rodzina Kozielewskich mieszkała przy ulicy Kilińskiego 71, w kamienicy czynszowej, w której większość lokatorów była pochodzenia żydowskiego. Ukończył wydział prawa i dyplomację na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, był prymusem w Szkole Podchorążych artylerii konnej we Włodzimierzu Wołyńskim. Po odbyciu praktyki dyplomatycznej, w styczniu 1939 roku został zatrudniony w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.
Latem 1942 roku Cyryl Ratajski, Delegat Rządu na Kraj, powierzył mu misję do premiera, generała Władysława Sikorskiego.
Karski wypełniając powierzoną mu misję udał się do okupowanej Polski. Był kurierem i emisariuszem politycznym. W podziemiu znany był pod pseudonimem „Witold”. Używał także innych: „Piasecki”, „Kwaśniewski”, „Znamierowski”, „Kruszewski”, „Kucharski”. Dwukrotnie, w tajemnicy przed administracją niemiecką, udawał się do getta warszawskiego. Aby zebrać dalsze materiały, w przebraniu niemieckiego żołnierza wszedł do obozu zagłady, w Izbicy Lubelskiej.
Jesienią 1942 roku wyprawił się do Wielkiej Brytanii z najważniejszą misją swojego życia, podczas której jako naoczny świadek zdał relację o eksterminacji Żydów. Przekazał także informacje o strukturze, organizacji i funkcjonowaniu Państwa Podziemnego w okupowanej Polsce. Rząd generała Sikorskiego postanowił „Raport Karskiego” przekazać z prośbą o pomoc rządom Anglii i USA. Na podstawie dokumentów przywiezionych przez Karskiego w postaci mikrofilmów i potwierdzonych jego świadectwem, ówczesny minister spraw zagranicznych w rządzie RP w Londynie, Edward Raczyński, przygotował i 10 grudnia 1942 przedstawił aliantom szczegółowy raport o holokauście.
W lipcu 1943 roku Karski został przyjęty przez Franklina Delano Roosevelta, prezydenta USA. Polski wysłannik apelował do przedstawicieli najwyższych władz alianckich o ratunek dla Żydów. Przedstawiał swój „raport” wszędzie, gdzie udało mu się dotrzeć - politykom, biskupom, przedstawicielom mediów i przemysłu filmowego z Hollywood oraz artystom. Wyuczył się go na pamięć i streścił w 18 minutach, tak aby nie „nudzić” słuchaczy. Jednak nigdzie nie znalazł zainteresowania tragedią narodu żydowskiego. Wiele osób, z którymi rozmawiał, nie wierzyło w jego relacje i uznawało je za propagandę polskiego rządu na wychodźstwie.
Po wojnie związał się z jezuickim Uniwersytetem Georgetown w Waszyngtonie, gdzie przez 40 lat wykładał na Wydziale Służby Zagranicznej stosunki międzynarodowe.
W 1982 roku otrzymał tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata i posadził drzewko na terenie YadVashem w Jerozolimie. W 1994 roku otrzymał honorowe obywatelstwo państwa Izrael. W 1995 roku otrzymał Order Orła Białego. Osiem uniwersytetów amerykańskich i polskich (m.in. Uniwersytet Warszawski,Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskieji Uniwersytet Łódzki) uhonorowało go doktoratami honoris causa.
Jan Karski zmarł 13 lipca 2000 roku w Waszyngtonie i został pochowany na tamtejszym cmentarzu Góry Oliwnej. Prestiżowy amerykański tygodnik „Newsweek” uznał Karskiego za jedną z najwybitniejszych postaci XX wieku, jego wojenną misję określił zaś mianem jednego z moralnych kamieni milowych cywilizacji upływającego stulecia
W kwietniu 2012 roku Jan Karski został pośmiertnie odznaczony Medalem Wolności przez prezydenta Baracka Obamę
JANUSZ KORCZAK, właść. Henryk Goldszmit, urodził się 22 lipca 1878 lub 1879 roku w Warszawie. Był lekarzem, pedagogiem i wychowawca dzieci polskich i żydowskich. Przed wojną prowadził sierocińce dla dzieci w Warszawie. Był twórcą systemu wychowania, który opierał się na uznaniu dziecka za pełnowartościowego człowieka. Przeciwstawiał się rozpowszechnionej wówczas praktyce pedagogicznej polegającej na wpajaniu dziecku dyscypliny, wykluczał stosowanie kar cielesnych, potępiał praktyki zawstydzania dziecka. W latach 1926-1929 wydawał wspólnie z dziećmi popularne pisemko „Mały Przegląd”. W latach 1935-1936 wygłaszał w Polskim Radiu popularne pogadanki pt.: „Pedagogika żartobliwa” dla dzieci i rodziców. Za sprawą środowisk polskich nacjonalistów został usunięty z radia.
W getcie prowadził sierociniec dla dzieci żydowskich przy ul. Krochmalnej 29. Zginął prawdopodobnie 6 sierpnia 1942 roku w komorze gazowej w Treblince razem z dziećmi, którymi się opiekował.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz